Balık sevdası ‘Deniz Canlıları Koleksiyon Merkezi’nde hayat buldu

Memelilerden omurgasızlara kadar uzanan geniş yelpazede sergilenen canlılar, deniz ekosisteminin zenginliğini gözler önüne seriyor.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi’ndeki Deniz Canlıları Koleksiyon Merkezi, Türkiye’de benzeri bulunmayan nadir deniz canlısı türlerini ziyaretçilerle buluşturuyor. 2015 yılında bir araya getirilen örneklerle müze niteliğinde ziyarete açılan merkezde, kılıç dişli yılan balığı, köpek balığı, koruma altındaki caretta carettalar ve nano balığı gibi özel türlerin de yer aldığı 400’ün üzerinde canlı örneği sergileniyor. Nesli tükenme tehlikesi altındaki birçok tür, tahnit (bozulmayı önlemek için ilaçlama) yöntemiyle koleksiyona kazandırılırken, tüm örnekler Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Erhan Irmak’ın yaklaşık 30 yıllık birikiminin ürünü olarak balıkçılardan ve balık hallerinden temin edilip titizlikle hazırlanıyor. Irmak tarafından tek tek temizlenip işlenen canlılar, son hallerine getirilerek ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor. Koleksiyon Merkezi, hafta içi 09.00-16.00 saatleri arasında, rektörlük tarafından verilen izin doğrultusunda tüm ziyaretçilere açık şekilde hizmet veriyor.

Denizden müzeye yolculuk

Deniz Canlıları Koleksiyon Merkezi’nin İzmir Katip Çelebi Üniversitesi bünyesinde proje neticesinde kurulduğunu aktaran Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Erhan Irmak, "İçerideki malzemelerin oluşturulması ve toplanması ise çocukluk dönemime, yaklaşık 35-40 yıl öncesine uzanan bir süreç. Kumsalda dalarak kabuk ve deniz kabukları toplamakla başlayan bu ilgi, amatör balık avcılığı sayesinde daha da arttı. Üniversiteye girişle birlikte bilgi birikimi devam etti; ardından bilimsel ekspedisyonlar gerçekleştirildi, örneklemeler yapıldı, balık hallerine gidildi ve balıkçılarla kurulan iletişim sayesinde müzemiz bugünkü haline ulaştı. Müzemizde denizlerde yer alan memelilerden omurgasızlara kadar pek çok canlı grubu bulunmakta. Ağırlığı kemikli ve kıkırdaklı balıklar oluşturmakta. Bunun yanı sıra midye, salyangoz, yengeç, karides ve kafadan bacaklılar gibi omurgasız türleri de koleksiyonumuzda yer almakta. Hamsi ve sardalya gibi herkesin bildiği ticari türlerin yanı sıra lüfer ve levrek gibi türler ile adını bile bilmediğimiz pek çok balık da burada sergilenmekte. Özellikle bazı köpek balığı türleri ile mersin balıkları gibi nesli tehdit altında olan türlerin sayısı oldukça azalmış. Akdeniz gibi balıkçılığın yoğun olduğu bir bölgede bile artık nadiren rastlanan beyaz köpek balığının müzemizde bulunan örneği yaklaşık 20 yıllık. Omurgasız türlerinde de artık göremediğimiz canlılar mevcut" dedi.

Hafta içi ziyarete açık

Deniz Canlıları Koleksiyon Merkez yalnızca ülkemiz denizlerine ait canlılar bulunduğunu ifade eden Irmak, "Tatlı su türleri yer almamakta, tüm örnekler kendi sularımızdan elde edilmiş canlılardan oluşmakta. Çoğu türü kendimiz topladık, büyük bir kısmını ise balıkçılardan temin ettik. Hafta içi mesai saatlerinde merkezde sürekli bulunuyoruz ve dışarıdan randevusuz gelen ziyaretçileri de geri çevirmiyoruz. Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarıyla yaptığımız protokol kapsamında okullar belirlenen gün ve saatlerde randevu alarak koleksiyon merkezimizi ziyaret edebilmekte. Randevular ilgili birim üzerinden alınmakta olup gerekli bilgilere üniversitemizin internet sayfasından ulaşılabilmekte." ifadelerini kullandı.