
Uluslararası Basketbol Federasyonu (FIBA) ve Uluslararası Spor Çalışmaları Merkezi (CIES), dünya basketbolunun göç eğilimlerine dair sezonluk Uluslararası Basketbol Transfer Raporu’nun 14’üncü sayısını yayımladı.
2024-2025 basketbol sezonunu kapsayan Transfer Raporu’nda, FIBA’nın uluslararası transferlerle ilgili bilgi ve verileri, bu sezon oyuncuların uluslararası transferlerini belgelemek için CIES Spor Gözlemevi’nin uzmanlığıyla birleştirilerek incelendi.
Uluslararası transfer sayısı 13 bin 555’e yükseldi ve hem erkeklerde hem de kadınlarda şimdiye kadarki en yüksek rakamlara ulaşıldı. 2023-2024 sezonundaki 13 bin 149 transferle karşılaştırıldığında artış devam ediyor. Ayrıca, IBMR’ın incelemeye başladığı ilk sezon olan 2010-2011’den bu yana, uluslararası transfer sayısı yüzde 120 oranında arttı.
Ulusal 21 yaş altı oyuncuların yerel liglerde sınırlı süre alması
Ulusal U21 oyuncuların oranı, genç oyuncuların yeterince süre alamaması ve ülkelerinde gelişim fırsatlarının azlığı nedeniyle geçen yıla benzer seviyede kaldı. Oyuncuların yalnızca yüzde 15.6’sı ulusal U21 kategorisindeydi. Oynadıkları maç başına süre de geçen yıla benzer şekilde, ortalama 5.1 dakika olarak kaydedildi. Tüm liglerde genç ulusal oyuncuların oyun süreleri 10 dakikanın altında kaldı.
Uluslararası transferler
2024-2025 sezonunda 13 bin 555 uluslararası transfer sayısı ile yeni rekorlar kırıldı. Geçen sene ile aynı şekilde, uluslararası transferlerin yüzde 76’sı erkeklerde, yüzde 24’ü kadınlarda gerçekleşti. Toplamda 10 bin 136 bireysel oyuncu uluslararası transferlere dahil oldu. Bu da geçen yıla göre yüzde 2,3’lük bir artışı temsil ediyor.
Transfer dengesi
2013-2014 sezonundan bu yana göç dengesi trendi aynı olmaya devam etti. Amerika bölgesi en büyük ihracatçı ve Avrupa bölgesi en büyük ithalatçı olmaya devam etti.
Geçen sene de olduğu gibi, ABD (bin 994), İspanya (628) ve Fransa (619) ana ihracatçı ülkeler oldu. En yüksek eksi dengeye sahip olan ülke 931 ithalat ve 628 ihracatla -303 ile İspanya oldu. Pozitif dengede (ithalattan çok ihracat yapan) ise bin 994 ihracat ve 442 ithalat yapan ABD zirvede kaldı.
Afrika, Asya ve Okyanusya’daki bölgeler sıfır dengeye yakın kalmaya devam etti. Okyanusya ve Asya bölgeleri, geçen yıla kıyasla daha dengeli bir göç bilançosu sergiledi (göç dengelerinde yaklaşık +50 civarında bir artış). Afrika Bölgesi ise geçen yılkiyle tam olarak aynı göç dengesini (27) kaydetti.
Türkiye’nin ülke dışına gönderdiği yerli oyuncularının oranı yüzde 10,7’den yüzde 15,7’ye yükselirken, ülkeye geri gelen yerli oyuncu yüzdesi 6,6’dan 5,1’e düştü. Türkiye genel oyuncularda 287 ihracat ve 256 ithalat yaptı.
Liglerin karşılaştırılması
Ulusal ligler kıyaslamalarından elde edilen verilere göre; Türkiye Basketbol Süper Ligi’nde (BSL), geçtiğimiz sezon 16 kulübün katılımıyla 240 maç yapıldı. Listede ilk sırada yer alan Japonya Ligi 24, Arjantin ve Çin Ligleri ise 20’şer kulübün katılımıyla düzenlendi. Japonya Ligi’nde geçtiğimiz sezonda 708, Çin’de 460 ve Arjantin’de 380 maç oynandı.
Ortalama yaş sıralamasında 28.5 ile en yüksek ortalamaya sahip olan ülke Japonya iken, Polonya 27.5 ile ikinci ve İspanya ve İtalya 27.3 ile üçüncü, Türkiye ise 26.9 yaş ortalamasıyla 4’üncü sırada yer aldı.
Liglerde oynayan yabancı oyuncu sayısı yüzdelerinde ise İspanya yüzde 74.8 ile ilk sıradayken, İtalya yüzde 59 ile ikinci, Almanya yüzde 57.7 oranla üçüncü ve Türkiye ise 57 ortalama ile 5’inci sırada yer aldı. Yabancı oyuncuların maçlarda aldığı sürelerde ise Polonya 23.6 dakika ortalaması ile birinci, Brezilya 23.4 dakikalık ortalama ile ikinci, BNXT Ligi ise 23.3 ortalama ile üçüncü sırayı aldı. Türkiye’de ise geçtiğimiz sezon 25.4 dakika ortalaması, bu sezon 21.3’e düştü ve Türkiye 7’nci sırada yer aldı.
Liglerde temsil edilen milliyet sıralamasında ise İspanya Ligi’nde, 2024-2025 sezonunda, 50 uyruktan sporcu varken, Fransa’da 36, Almanya’da 32 ve Türkiye Ligi’nde ise 27 milliyet temsil edildi.
Liglerdeki kulüplerin kadrolarındaki 21 yaş altı sporcular sıralamasında Brezilya yüzde 27.1 ile birinci sırayı alırken, BNXT Ligi yüzde 26.2 ile ikinci, Arjantin yüzde 25.1 ile üçüncü ve Türkiye ise yüzde 13.3 ile 10’uncu sırayı aldı.